Ülkeler ve Şehirler: BORDEAUX

Fransa'nın güneybatısında Akitanya bölgesinin Gironde departmanında yer alan şehir. 2008 itibarıyla belediye sınırları içinde nüfusu 250.082'dir. Fakat şehirleşmiş Bordeaux-Arcachon-Libourne metropoliten bölgesinin nüfusu 1.010.000 olup, Fransa'nın şehirleşmiş metro bölgeleri arasında 7. sırada bulunmaktadır.
Bordeaux, 2007'den beridir "tarihî bir liman şehri" olması dolayısıyla Fransa için UNESCO Dünya Mirasları listesinde bulunmaktadır.

GENEL BİLGİ

Bordeaux, Fransa'nın altıncı büyük şehri. Garonne Nehri'nin göbeğinde kurulu olan şehrin, kuzeyinde akan Dordogne ve Garonne Nehirleri Bourg kasabasında birleşip Gironde Nehri'ni oluşturuyorlar. Gironde Nehri ise Atlas Okyanusu'na Kuzeyde Le Verdon (Medoc) ve Royan kasabalarını birbirinden ayırarak ulaşıyor. Bu nehirlerden asıl önemi ise bunların şarap üreti-mine katkıların. Üzümlerin yetişmesi ve şarapların yıllandırılması aşamalarında bu nehir sula-rı havayı düzenleyici rol oynamaktalar. Eski zamanlarda şarap ticaretinin yaygın olarak yapı-labilmesi, bu açık denizlere ulaşan nehirler vasıtası ile gerçekleşiyordu. Aynı zamanda, Atlas Okyanusu'nun tüm iklimsel etkileri bu nehirler vasıtası ile iç bölgelere ulaşıyor ve med-cezir gibi denizlerde görülen hareketler bu nehir havzalarında da meydana geliyor.

Bordeaux'nun, tüm Fransa sınırları içinde, en ideal iklim koşullarına sahip bölge olduğu söy-lenmekte. Genelde ılıman olan hava, kışları ortalama 7.5 C, yazları ise 18 C civarında seyre-diyor. Donma çok seyrek görülmekle birlikte üzümlere ve şaraplara verdiği zarar çok büyük boyutlarda. 1991 Nisan'ında, -11 C'a düşen gece ısısı, tüm üzümleri mahvetmişti. Nehirlerin etkisi bu noktada yeniden önem kazanıyor çünkü havayı yumuşatan Gironde Nehri'ne yakın bölgeler bu donlardan çok az veya hiç etkilenmemekte.

Genelde güneş ışıkları Bordeaux'nun üzerinden hiç eksilmiyor. Sene boyunca 2010 saat sü-reyle etkisini gösteren güneş ışınları üzümlerin olgunlaşması için gerekli olan yeterli kuru ve ılık havayı sağlıyor. Nemli ve taze ilkbahar ile, güneşli ve sıcak geçen sonbahar mevsimleri, Bordeaux şaraplarının kalitesini belirleyen önemli etmenlerden bir tanesi.

Bordeaux yöresinin özellikle kırsal kesimleri çok cezbedici manzaralar sunuyor. Sadece üzüm bağları değil, Atlas Okyanusu sahili de bir o kadar güzel. Kilometrelerce uzayan kumsallar, romantik göller, kozalak ağaçlarından oluşan ormanlar (Les Landes Ormanı, Avrupa'nın en büyük ormanı kabul ediliyor), rıhtımlar ve limanlar bu yörenin özelliklerindendir.

Tüm Bordeaux yöresi golf severler için adeta bir cennet. Onlarca golf sahası, profesyonelleri ve amatörleri buraya çekmekte. Yürüyüş yapmayı sevenler için, sahil boyunda bulunan or-manların içine özel yürüyüş parkurları yapılmış. Şatolara veya manastırlara meraklı iseniz Entre-Deux-Mers'e gitmelisiniz. Şaraplar ve üretimleri hakkında bilgi edinmek istiyorsanız pek çok Chateaux'dan bir tanesini seçebilirsiniz. Tüm bu aktiviteler Bordeaux'yu çevreleyen 50 ila 80 km .lık bir alan dahilinde yapılabilmekte.

ŞARAP GÜZERGAHI

En ünlü şarap bölgeleri; Medoc, Bordelais, Sauternes, Saint-Emillion, Graves, Entre-Deux-Mers. İlerde özellikleri ile daha detaylı anlatacağımız tüm bu yöreler Bordeaux'dan yarım saatlik mesafelerde bulunmaktalar. Bordeaux şarap yöresi yaklaşık 115.000 hectarlık bir alanı kaplıyor. Fransa'nın diğer şarap yöresi olan Burgundy'den tam beş kat daha geniş bir alan. Almanya ve Güney Afrika dahil olmak üzere diğer tüm şarap üretimi yapan ülkelerin sahip oldukları alanlardan da daha geniş olan Bordeaux şarap yöresi, 19.yy'ın ortalarında bugün-künden çok daha genişti. Ne var ki, Amerika'dan getirilen bazı ağaç türleri, üzümlere zararlı böceklerin dadanmasına neden olmuştu. Bunun yanısıra, köylerle kasabaların dağılması da üzüm bağlarının azalmasına sebebiyet vermişti. Bu alanın 110.000 hectarı resmi olarak belge-lendirilmiş bağlardan oluşurken, 13.000 şarap üreticisinden 5.000 kadarı bunu koperatıf bün-yesinde gerçekleştiriyor. Bölgede 400 adet şarap firması bulunuyor ve Gironde yöresinde her altı kişiden bir tanesi şarap işinde çalışıyor. Bordeaux'da bulunan tüm Chateau (üretici)'larda % 75'i kırmızı şarap, % 25'i ise beyaz şarap olmak üzere üzüm yetiştiriliyor. Bölgenin, kırmı-zı, sek beyaz, tatlı beyaz, pembe (rose), açık kırmızı (clairet), köpüklü (cremant) şarap olmak üzere 53 adet resmi belgelendirilmiş şarabı bulunuyor. 1855 yılında Medoc'ta toplanan tüm üreticiler ve uzmanlar şarapların ilk resmi sınıflandırılmasını yapmışlardı.

Medoc yöresinin şarapları hasat zamanlarına göre; ilk hasatlar (premiers crus) üç, ikinci hasat-lar 15, üçüncü hasatlar 14, dördüncü hasatlar 10, beşinci hasatlar ise 18 alt gruba ayrılmışlar-dı. Bu kategoriler halen kullanılmakta. Sauternes yöresinin şaraplarında ise, 11 adet ilk hasat kategorisi belirlenirken, ilk hasat kategorisinin incisi olarak Chateau d'Yquem seçilmişti, İkinci Dünya Savaşı sonrasında ise diğer iki yörenin (Graves ve Saint-Emilion) şarapları da bu sınıflandırmaya dahil edilmişti. Diğer şarap yörelerinden olan Alsace ve Burgundy'nin aksine, Bordeaux şaraplarının özelliği birden fazla üzüm çeşidinden elde edilmeleri. Birbirine katılan bu üzümlerin özellikleri birbi-rini tamamlar nitelikte.

Tüm Bordeaux şaraplarının birbirinden farklı olmasının nedeni de bu. Bölgedeki üzüm çeşit-leri Ortaçağ'dan beri aynı. Kırmızı şarap için Merlot, Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Malbec ve Petit Verdot. Be-yaz şarap için Sauvignon Blanc, Semillion, Muscadelle, Colombard ve Ugni Blanc. Bu üzüm çeşitleri birbirlerinden çok farklı özelliklere sahipler. Mesela, Cabernet Sauvignon Merlot'tan çok daha sonra toplanıyor. Bu yüzden olgunlaşması için, ekim ayında daha fazla gün ışığı görüyor. Yani Merlot, şarabına yumuşak bir tat , Cabernet Sauvignon daha tok ve mayhoş bir tat veriyor.

Beyaz şarap yapımında kullanılan Semillon ve Sauvignon Blanc arasındaki fark ise, Sauvignon taze, mis kokulu şarapların üretimine yardımcı olurken, Semillon üzümlerinden elde edilen şaraplar daha derin ve güçlü bir lezzete sahipler. Ilıman iklimin etkilerinin yanısıra üzüm üretiminde en önemli etmenlerden olan toprak, Gironde yöresinde çok farklı kompozisyonlar sergilemekte. Bu da şarabın lezzet farklılıkları göstermesinin diğer bir nedeni, ilk çağlarda nehirler vasıtası ile burada çok farklı toprak kat-manları birikmiş. Yüksek alanlardan, Pireneler'den ve diğer alanlardan buralara nehirler yo-luyla biriken çakıllar, bazı yörelerde derin ve verimli toprak katmanları oluşturmuşlar. Bu da (çakıllar) üzüm kökleri için, su biriktirme ve boşaltma açısından mükemmel bir ortam yarat-makta. Medoc, Graves ve Saint Emilion bu tepelere bolca sahip olan yörelerden.